جامعه وکالت ایران و رخدادهای بین المللی
جامعه وکالت ایران و رخدادهای بین المللی
یکی از مسائلی که، برای تمامی وکلای دادگستری ایران و البته برای مسئولان کانون های وکلای دادگستری و اتحادیه آنها، لابد بسیار مهم است، مسئله ارتباط کانون وکالت ایران با مجامع جهانی وکالت می باشد.
در ابتدا باید به این حقیقت تلخ اذعان نمود که وضعیت فعلی جامعه وکالت ایران، در ارتباط با رخدادهای بین المللی و حضور موثر در مجامع اصلی وکالت در دنیا یا منطقه، به هیچ عنوان، متناسب با پیشینه دهه های گذشته و پتانسیل نسل فعلی نمی باشد.
به نظر می رسد که جامعه وکلای دادگستری ایران، به غیر از عضویت غیر فعال، در نهادهائی مثل کانون جهانی وکالت IBA و البته حضور هیات ایرانی تنها با یک نفر در کنفرانس جهانی و برخی دید و بازدید های فاقد بازدهی قابل قبول، حضور موثر و تاثیر گذاری در فعالیت های جهانی وکالت ندارد.
در حالیکه با اندکی تامل به گذشته، و یادی از مرحوم فقید دکتر سرشار، که از طرف کانون مرکز، تا حد معاونت سازمان کانون جهانی وکالت IBA حضور موثر و فعال داشت، و توجه به حقوق دان بین المللی معاصر، در هیات مدیره و یا اساتید داخلی و خارج از کشور و البته ظرفیت ها و توان بسیار زیاد نسل جوان و فعلی جامعه وکالت ایران، همگی قبول خواهیم داشت، که وضع حاضر، که به عنوان مثال در کنفرانس سالانه IBA، اکتبر ???? - ونکور کانادا، که کشور ایران دارای دو نماینده در سازمان جهانی وکالت است، یعنی کانون وکلای داگستری مرکز و نیز اتحادیه سراسری کانون های وکلای دادگستری ایران – اسکودا، در این کنفرانس جهانی، با حضور وکلا و حقوق دانان بین المللی، چرا نباید هیچ اسمی یا مقاله ای یا خبری از جامعه حقوقی ایران و تحولات آن، وجود نداشته باشد!؟
شاید این جمله معروف آن شاعر بزرگ، که در ارتباط با مراسم معنوی حج، بیان داشته که: تو در برون چه کردی که کنون به درون خانه آیی! به صورت معکوس در مورد وضعیت فعلی کانون ها، در مجامع جهانی مصداق داشته باشد که شما در درون خود، چه فعالیت موثر و مهم و جدید حقوقی و وکالتی انجام داده اید که حالا می خواهید آنرا در صحنه جهانی، معرفی و تبلیغ نمائید!؟
ناگفته نماند، مشکلات و توجیهاتی نظیر:
در سازمان های بین المللی، مثل IBA که از طرف کشورهای بزرگ به خصوص غربی و آنگلو ساکسونی، تشکیل می گردد، مجالی به دیگر کشورها، جهت فعالیت، نمی دهند.
وضعیت حقوقی هر کشوری، متاثر از وضعیت فرهنگی و قدرت اقتصادی و نقش بین المللی آن است و وضع فعلی کشور ایران، با توجه به تحریم ها و مشکلات موجود، امکان فعالیت بین المللی حقوقی نیست و انتظار بیشتری نمی توان داشت.
جامعه وکالت هر کشوری، بخش مهمی از جامعه حقوقی و قوه قضائیه آن کشور است. حال وقتی طی ده سال گذشته، در تلاش برای تخریب داشته های قدیمی کانون مستقل، هنوز بحث انحلال یا ادغام کانون وکلا در ... مطرح است، چگونه انتظار فعالیت بین المللی از کانون وکلای دادگستری دارید.
بافت حقوقی و قضائی داخل کشوری ما، دارای وضعیتی خاصی است که به دلیل عدم ارتباط موثر با تحولات به خصوص حقوقی بین المللی و سکولاریستی آنها، کمترین ارتباط مستقیم را با دنیا دارد و لذا رخدادها و مجامع جهانی بین المللی، هیچ گونه ارتباطی با مسائل داخلی نخواهد داشت.
هر گونه نقش جهانی، نیاز به پشتیبانی مالی دارد که چون در داخل کشور، دولت بزرگترین صاحب مال است و بخش های خصوصی دارای توان مالی موثر نیستند، لاجرم برای هر گونه نقش بین المللی باید، توسط بخش های دولتی یا حاکمیتی، اقدام شود. لذا به دلیل هزینه زیاد ایفای نقش موثر در مجامع جهانی، کانون وکلای دادگستری، دارای آن توان مالی مناسب نیست و از طرف قوه قضائیه یا سایر نهادهای دولتی نیز، کمکی نمی گردد. به نحوی که در دوره های گذشته، جهت شرکت هیات ایرانی، حتی هزینه همراهان رئیس کانون مرکز، توسط خود ایشان قدام شده است و در نتیجه به جهت مشکلات مالی، امکان تامین هزینه های اعزام گروهی و سایر نیازهای بین المللی، فراهم نیست.
جهت هر گونه ارتباط با خارج، اعم از دریافت آخرین مسائل یا ارائه تحولات داخلی، نیاز به آگاهی کامل از زبان های بین المللی به خصوص انگلیسی است، که با توجه به پیشینه آموزش زبان عمومی در دانشگاه ها و عدم نیاز به آن در دوران کار حرفه ای وکالت داخلی، به دلیل ضعف در زبان و فقدان هر گونه تلاش برای افزایش ترجمه از متون خارجی به داخل و بالعکس، زیربنای ارتباط گسترده و موثر بین المللی فراهم نیست.
جهت حضور موثر در مجامع جهانی، باید ابتدا از طریق کمیته ها و بخش های داخلی آنها، امکان حضور نمایندگان ملی فراهم شود و به تدریج با در اختیار گرفتن مسئولیت های رده های متوسط، و تامین هزینه های مالی مورد نیاز، امکان رشد و ارتقاء در رده های بالاتر فراهم شود، تا امکان ایفای نقش موثر، در ارکان آن سازمان جهانی فراهم شود. لذا در حالیکه شناخت دقیقی از بخش ها و کمیسیون های حقوقی IBA وجود ندارد و حتی برای برخی اسامی انگلیسی آنها، امکان ترجمه دقیق و یافتن معادل حقوقی، کار مکفی انجام نشده است و هیچ گونه اطلاعی از نحوه مقالات و مسائل مطروحه مورد توجه نیست و ...
به طور کلی، جهت ایفای نقش موثر بین المللی، نیاز به بلوغ و رشد لازم سازمانی و ارتقاء فرهنگ کار جمعی است و در حالیکه حتی کانون های وکلای دادگستری، متعاقب تشکیل اتحادیه میان خود، هنوز نیز در برخی امور اجرائی و اولیه، مثل برگزاری سراسری آزمون وکالت، یا چگونگی نقش در مسائل جمعی و اتحادیه، با مشکلات زیادی درگیر هستند که برخی مواقع، احتمال خروج آنها از اتحادیه داده میشود، آیا انتظار برای ایفای نقش جهانی، ...
و البته مسائل دیگری که می تواند برخی از آنها، بازگو کننده مشکلات واقعی باشد و شاید هم جهت توجیه عدم فعالیت و فقدان تلاش و کوشش مورد نیاز، مناسب و قابل قبول باشد!. لکن همگی قبول خواهیم داشت، که می توان مشکلات موجود را به تدریج برطرف نمود و در هر حال، تکلیف و وظیفه هیات مدیره کانون ها، در مسئله مهم ارتقاء علمی و عملی کانون متبوع در حوزه داخلی یا جهانی، با جهات فوق، مرتفع نمی گردد.
به هر تقدیر، از آن جائیکه سایت اطلاع رسانی، در گذشته خلاصه اخبار و مقالات حقوقی کنفرانس سالانه IBA را تقدیم نموده است و این مسئله از طرف برخی همکاران علاقه مند، مورد تائید و تشویق قرار گرفته و درخواست شده است که این حرکت ادامه داشته باشد، تا شاید موجب ایجاد انگیزه و تحرک بیشتر در این حوزه گردد. لذا اعلام شده است که در صورت ترجمه مقالات و اخبار مذکور، چه از روی سایت اطلاع رسانی یا از طریق سایت اصلی www.ibanet.org از طریق ارسال به سایت اطلاع رسانی، به صورت عمومی انتشار خواهد یافت.
لکن در پایان، این نکته را متذکر می گردد که کنفرانس سال بعد IBA یعنی سال ???? در بندر دبی، کشور امارات برگزار می شود و می توان انتظار داشت با توجه به شیطنت خاص برخی جریان های پان عربیسم و حمایت معنی دار از آنها، از جمله سوابق مربوطه در نشریات IBA، در این کنفرانس نه تنها مسئله حضور موثر و جدی ایران، محل تامل است، بلکه احتمال بروز مشکلات منفی دیگری، نظیر نحوه اشاره به اسم خلیح فارس و غیره، وجود خواهد داشت.
لذا پیشنهاد می گردد، برای حضور موثر و فعال جامعه وکالت ایران، در کنفرانس سالانه IBA - ???? دبی، از هم اکنون، در کانون مرکز و اتحادیه، کمیته ویژه تشکیل شود و فعالیت ها در این حوزه، به صورت متمرکز و هدفمند، برنامه ریزی و اجرا گردد.
حسین زینعلی
وکیل دادگستری
Zeinali.h@iranbar.org |